مرا در چیزهایی پیدا کنید که دوست داشتم - تور فرانسه

به همسر دکتر نگاه می کنم؛ همان زن مهربانی که قلب دکتر برایش می تپید. به چشمان سهیلا نگاه می کنم؛ به چشم های پدرش که در صورت او تکرار شده است. همسر استاد، مانتوی مشکی و روسری سبزی پوشیده است؛ سبز، همرنگ طبیعتی که استاد دوست می داشت. به مانتوی سرمه ای سهیلا نگاه می کنم؛ شبیه آسمانی است که پدرش سال ها عاشقانه رصد می کرد.

من رو به رویشان آن طرف اتاق نشسته ام. آقای ذوالفقاری در حال صحبت با آن هاست. دارند درباره خاطرات دکتر حرف می زنند. امروز حوصله ندارم چون فیلمی درباره قربانیان سلاح های شیمیایی دیده ام. انسانیت چیزی نیست که با دانسته های علمی میزان گیری شود. علم بدون انسانیت یعنی بمباران شیمیایی سردشت. علم بدون انسانیت یعنی بمب های اتمی در هیروشیما و ناکازاکی.

دوباره به همسر و دختر دکتر نگاه می کنم که به یاد ایشان اشک می ریزند. چرا بعد از دوسال، این همه بی تاب هستند؟ این جاذبه انسانیت پروفسور است که انسان ها را دلتنگ می کند. این رشته های محبت است که بعد از سال ها انسان ها را به هم متصل نگه می دارد. ضبطم را برمی دارم و کنار دخترشان می نشینم. دلم می خواهد از انسانیت بشنوم؛ از معنایی که در میان مردم کمرنگ شده است.

چطور پروفسور کیاست پور با مادرتان آشنا شدند؟

پدرم در سال های جوانی به پسر دایی مادرم درس می دادند و رابطه خیلی خوبی با هم داشتند. نام خانوادگی ما، در ابتدا اکلیلی بود و بعد آن را به کیاست پور تغییر دادیم. پسر دایی مادرم هم به خاطر این ارتباط نزدیک، فامیل شان را به کیاست پور تغییر دادند. چند روز قبل از فوت پدرم هم اینجا بودند، درست همین جا نشسته بودند و با پدرم صحبت می کردند. خلاصه پدرم برای تدریس پیش دایی و پسر دایی مادرم می رفتند و مادرم را آنجا دیدند. دیگر پیگیر شدند و ماجرا از آنجا شروع شد.

خانم سلطانی نژاد، شما چه حسی داشتید؟ آیا با دیدن دکتر، از ایشان خوشتان آمد؟

خوب بله دیگر چرا خوشم نیاید؟ (همه می خندیم) اما پدرم مخالف بودند. می گفتند رضوان حالا شوهر نمی کند.

چرا پدرتان مخالف بودند؟

می گفتند حالا زود است که تو ازدواج کنی. خدا رحمتشان کند. من آمریکا بودم که پدرم فوت کردند؛ اما دکتر کیاست پور می گفتند من این خانم را خواسته ام و باید به من بدهید وگرنه نفرینتان می کنم (همه می خندیم) به هرحال دکتر اینقدر رفتند و آمدند تا این وصلت رخ داد. من آن زمان بیست سالم بود. دیگر پیر بودم. (همه می خندیم)

خب شما ازدواج کردید و با همسرتان به آمریکا رفتید؟

16 سال از زندگی مشترک مان در آمریکا گذشت. من هفت سال اول را در آمریکا ماندم اما غربت را دوست نمی داشتم. بعد مرتب به ایران می آمدم و می رفتم. سیاوش را هم در تهران زایمان کردم و برگشتم.

ثمره این ازدواج چند فرزند است؟

سه فرزند. سهیلا که متولد 1338 است، سلیمان متولد 1341 و سیاوش متولد 1344.

اخلاق و رفتار پروفسور در زندگی مشترک چگونه بود؟

خیلی خوب بود. من بدی از ایشان ندیدم.

سهیلا خانم، ممکن است شما هم درباه شخصیت اخلاقی پدرتان صحبت کنید؟

پدرم راستگو بود و از دروغ بدش می آمد. من هم به شخصه این راه را در پیش گرفته ام. پدرم بسیار امانت دار بود اصلاً دردهایش را بروز نمی داد. هروقت کسی حالش را می پرسید، می گفت خوبم، الحمدالله، خدا را شکر. درصورتی که از صورتش مشخص بود حال خوبی ندارند. پدرم بسیار صبور بود.

باز هم از شخصیت ایشان بگویید.

در کارهای خانه گاهی کمک می کردند. کوچک که بودم با پدرم به جنگل می رفتیم. آنجا خودشان غذا درست می کرد، به طبیعت خیلی علاقه داشت. در ایران هم باغی خرید و برای این نبود که ملکی داشته باشد، برای این بود که عاشق طبیعت بود. یادم می آید کوچک بودم و دستمالم را از شیشه ماشین در حال حرکت بیرون انداختم. پدرم دعوایم کرد. ماشین را نگه داشت و گفت باید پیاده شوی، آن را برداری و بیاوری. این خاطره هیچ وقت از ذهنم نرفته است.

در زمان این خاطره، چند سالتان بود؟

سنم خیلی کم بود و در آمریکا زندگی می کردیم. من از دو تا 14 سالگی ساکن آنجا بودم. آقاجانم از ایران برای ما کتاب های فارسی می فرستاد و پدرم به ما درس می داد تا زبان مادری مان را فراموش نکنیم. آقاجان مسگر بود و 9 فرزند داشت. چهار پسر و پنج دختر.

پدر من فرزند اول بود. پدرم به کتاب هایشان خیلی علاقه داشت. می گفت وقتی برق خانه شان قطع می شد، دنبال این می رفت تا کتاب هایشان را از اطراف اتاق جمع کند تا کسی پا رویش نگذارد و خراب بشود.

چقدر خوب که درباره کتاب ها صحبت کردید. او چقدر مطالعه می کرد؟

خیلی زیاد. روزانه بین سه الی هشت ساعت مطالعه می کرد. وقتی کلاس داشت بیشتر هم می شد. پدرم شعر هم دوست داشت و دیوان حافظ می خواند. به شب یلدا هم علاقه خاصی داشت. فامیل، دور هم جمع می شدند و او بسیار فامیل دوست و مهمان نواز بود. پدرم در شب یلدا حافظ می خواند.

چشم هایش هم آب آورده بود که یکی را عمل کرد؛ اما عمرش به عمل چشم دیگر قد نداد. به خاطر چشم هایش در کتاب خواندن مشکل داشت؛ ولی تا لحظه آخر هر چقدر توانست از چشم هایش استفاده کرد و خواند.

استاد کیاست پور اهل برنامه ریزی هم بود؟

بله خیلی زیاد. او دفتری داشت که در آن می نوشت چه کارهایی در روز باید انجام بدهد؛ گاهی شعری از حافظ هم درلابه لای صفحات دفتر نوشته بود. خیلی به زمان و وقت اهمیت می داد. بسیار سروقت بود. با برنامه ریزی، زمان برای ورزش کردن هم داشت.

تا زمانی که سلامت بود وسایلش را بر می داشت و برای ورزش کردن به پارک می رفت؛ وقتی نمی توانست، صبح ها در خانه ورزش می کرد. عکاسی هم از علاقه های پدرم بود. در آمریکا عکاسخانه داشت و عکس هایش را خودش ظاهر می کرد.

خانم سلطانی نژاد، خرید خانه با چه کسی بود؟

خرید خانه با همسرم بود. من اصلاً اهل خرید نبودم. حالا هم سهیلا برایم خرید می کند.

از اینکه دکتر دانشجویان خانم داشت، حساس هم شده بودید؟ (می خندیم)

اصلاً. من به همسرم اطمینان کامل داشتم. به خاک پدرم، حسودی هم نمی کردم. همسرم هم هیچ وقت مسائل کاری و دانشگاه را در خانه مطرح نمی کرد. بحث کار را جدا از بحث خانه و خانواده می دانست. اهل ایراد گرفتن نبود. هیچ وقت به من نگفت چرا این غذا را نپختی یا چرا این کتاب را نخواندی.

پس دکتر از چه چیزی ناراحت می شد؟

رضوان سلطانی نژاد: سهیلا تو چیزی یادت می آید؟

سهیلا کیاست پور: پدرم از غیبت ناراحت می شد. می گفت پشت سر کسی حرف نزنیم یا موضوع را عوض می کرد تا ادامه ندهیم. پدرم زیاد صحبت نمی کرد و ساکت بود؛ اما به خانواده خیلی اهمیت می داد.

سهیلا خانم رابطه شما با پدرتان چطور بود؟

سهیلا کیاست پور: خیلی خوب بود. (گریه می کند)

رضوان سلطانی نژاد: خدا رحمتشان کند، خیلی به سهیلا علاقه داشت. دوسال است که سهیلا به اتاق پدرش پا نگذاشته است.

سهیلا خانم، پدرتان با شما چطور رفتار کرده بود که بعد از دوسال این طور برایشان بی تابی می کنید؟ مثل کسی که تازه عزیزش را از دست داده باشد.

سهیلا کیاست پور: پدرم خیلی دلسوز من بود. می گفت اینقدر زحمت نکش. خسته شدی. بشین سهیلا. (گریه می کند) … ببخشید...

رضوان سلطانی نژاد: 12 شب بود که حال دکتر بد شد. دوست نداشت به کسی زنگ بزنم؛ اما من یواشکی به سهیلا تلفن کردم. همسرم گفت: حاج خانم کار خودت را کردی؟ منظورش این بود که چرا این ها را خبر کرده ای و مزاحم آن ها شده ای. سهیلا و شوهرش، آقای کیاست پور را به بیمارستان بردند. آن شب باران شدیدی می بارید.

بعد چه شد؟

سهیلا کیاست پور: صبح پدرم را به خانه آوردیم. آنجا نشسته بود و قشنگ صحبت می کرد. عمویم، آقای اکلیلی و فامیل ها برای دیدنش آمده بودند. هرکس می پرسید چطور هستید می گفت خوبم؛ اما سه بعد از ظهر فوت کرد.

آرزوی پدرتان چه بود؟

سهیلا کیاست پور: پدرم خیلی دوست داشت نجوم را ترویج دهد. دوست داشت مرکز نجوم ادیب را برپا کند و مرکزی باشد که همچنان ادامه پیدا کند.

ضبطم را خاموش می کنم تا بروم. دیوارهای خانه پر از عکس های استاد است. آیا دکتر اینجاست؟ آیا صدای ما را می شنود؟ به همسر و دختر پروفسور نگاه می کنم و دکتر را در میان انسان هایی می بینم که دوستشان می داشت.

به گزارش خبرنگاران، استاد احمد کیاست پور پیشکسوت و چهره شناخته شده جهانی و برجسته عرصه نجوم، اُپتیک و لیزر، استاد تمام و عضو هیأت علمی بازنشسته دانشگاه اصفهان و از چهره های شاخص و افتخارآفرین ایران در عرصه های مختلف علمی بود که عصر شنبه 16 آذر 98 بر اثر بیماری درگذشت.

وی متولد هفتم خرداد 1312 در اصفهان و تحقیقاتش بیشتر در زمینه اختر فیزیک، اسپکتروسکوپی، اپتیک، بیناب سنجی نجومی سیارات و خورشید بود و سرانجام نامۀ خود را نیز درباره خط های بینابی ضعیف در طیف خورشید انجام داد.

از جمله سوابق اجرایی این چهره جهانی می توان به تأسیس و مدیریت رصدخانه و آسمان نمای Gruber-Kneedler در دانشگاه کاتزتاون پنسیلوانیای آمریکا، استاد دانشگاه در دانشگاه های جرج تاون، واشنگتن دی سی، کاتزتاون و پنسیلوانیای آمریکا و مدیر گروه فیزیک دانشگاه اصفهان اشاره کرد.

از جمله افتخارات وی، منتخب مربیان برجسته آمریکا (Outstanding Educators of America) در سال 1973 میلادی، همکاری مؤثر در راه اندازی دوره کارشناسی ارشد و دکترا در گروه فیزیک دانشگاه اصفهان، عضو مؤسس انجمن اپتیک و فوتونیک ایران و نخستین منتخب پیشکسوت انجمن اپتیک و فوتونیک ایران در سال 1387 است.